Χαράλαμπος Ζαφειρίου (*)Κωμικοτραγική απάντηση:Γιατί έχει εμάς για κατοίκους. Δεν σας αρέσει ε!
Ας το δούμε ακόμη μία φορά από την αρχή. Στη λεκάνη της Μεσογείου λόγω των μεγάλων υψομετρικών διαφορών συναντάμε και μεγάλη ποικιλία δασικής βλάστησης, δάση κωνοφόρων δένδρων, αειθαλών δένδρων, φυλλοβόλων δένδρων και τέλος θάμνων.
Μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα «το δάσος» και το «μη δάσος» εναλλάσσονται ανάλογα με τις οικονομικοκοινωνικές συνθήκες που επικρατούν. Στη συνέχεια η βιομηχανική ανάπτυξη οδηγεί σε εγκατάλειψη της πρωτογενούς οικονομίας με αποτέλεσμα την ανάκαμψη της φυσικής βλάστησης (καλό) αλλά και της ποσότητας καύσιμης ύλης (κακό) με αποτέλεσμα μεγάλες πυρκαγιές.
Συνέπεια εκτός από την αποψίλωση των εκτάσεων, η διάβρωση του εδάφους και οι καταστροφικές πλημμύρες. Από τα μέσα του 19ου αιώνα οι Ισπανοί αντιδρούν και αναδασώνουν 9 εκατομμύρια εκτάρια δηλαδή το 18% της δυνητικής δασικής γης, ακολουθούμενοι από του Γάλλους. Εκείνη την εποχή η φύτευση ήταν κυρίως χειρονακτική, κάτι σχεδόν αδύνατο σήμερα σε τέτοιου μεγέθους εκτάσεις.
Σκοπός της ύπαρξης των δασών και δασικών εκτάσεων είναι η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η δέσμευση του άνθρακα. Απειλές για το δάσος είναι η φωτιά και η ερημοποίηση αφενός η υπερεκμετάλλευση και οι πολιτιστικοψυχαγωγικές δραστηριότητες αφετέρου.
Που βρίσκεται συνεπώς η ισορροπία;
Μαγικές λέξεις «αποκατάσταση της γης» δηλαδή διατήρηση του εδάφους (μη ανανεώσιμος πόρος) και διαχείριση του νερού (σπορά έκτακτης ανάγκης, κορμοπλέγματα, κλπ).
Οι τεχνικές αναδάσωσης δεν θα μας απασχολήσουν στο παρόν, τις αφήνουμε στους ειδικούς. (Μεσογειακά Ερημοποιημένα Τοπία των L. Rojo Serrano, A. Valtecantos, R. Vallejo Calzada)
Ελλάς 2007 (ΕΤΟΣ 0) 3.000 φωτιές, 3.000.000 στρέμματα καμένα. 78 νεκροί, 350.000 καλλιεργήσιμα στρέμματα μεταξύ των οποίων ελαιόδεντρα, 80.000 απανθρακωμένα ζώα, 120 χωριά κατεστραμμένα, κινδύνεψε ακόμα και ο πολιτισμός.
Ελλάς 1983 – 2008 Ανά κάτοικο αυτή την περίοδο κάηκαν 1,2 στρέμματα. Αν σας αρέσουν οι αριθμοί: το 11% εμπρησμός (1.498.000 στρέμματα) 9% κάψιμο αγρών (1.225.000 στρέμματα).
Γράφει ο Κ. Λιαρίκος «αν και υπάρχουν θεσμοθετημένα έσοδα για τις απαραίτητες δράσεις, ο προβληματικός συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών, η υπερβολική έμφαση στην αναποτελεσματική καταστολή με εναέρια μέσα, η ελλιπής οργάνωση και κινητοποίηση εθελοντών και πολιτών και η εξ' αρχής λανθασμένη προσέγγιση στη στρατηγική καταπολέμησης των πυρκαγιών είναι μερικά κομβικά προβλήματα που δυστυχώς δεν έχουν αντιμετωπιστεί. Και βέβαια, η συνεχιζόμενη κρατική κωλυσιεργία για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών και του δασολογίου αποτελεί κορυφαίο πρόβλημα, καθώς δίνει κίνητρο για κακόβουλους εμπρησμούς και δυσκολεύει την περιφρούρηση των καμένων εκτάσεων».
Ωραία όλα αυτά, αλλά το Υ.Π.Ε.Κ.Α. τι λέει και κυρίως τι κάνει (λέει ότι κάνει);
Για την εξάλειψη όλων αυτών των κινδύνων η Δασική Υπηρεσία προβαίνει κάθε χρόνο στις παρακάτω ενέργειες:
* Στους καθαρισμούς των δασών από της ξερή βιομάζα κατά μήκος πολυσύχναστων δασικών δρόμων με την πρόσληψη δασεργατών τρίμηνης διάρκειας καθώς και την ανάθεση αυτών των εργασιών σε Δασικούς Συνεταιρισμούς.
*Στη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και τη διάνοιξη νέων δρόμων εάν αυτό κρίνεται απαραίτητο από τις περιφερειακές δασικές υπηρεσίες.
*Περιπολίες μέσα στο δάσος και συνεργεία επιφυλακής από δασικούς υπαλλήλους, επίσκεψη των επικίνδυνων περιοχών και εγκαταστάσεων (σκουπιδότοποι, κατασκηνώσεις, βιομηχανικές εγκαταστάσεις κοντά σε δάση κλπ)
*Ευαισθητοποίηση του κοινού με την έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων, δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά καθώς και ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά μηνύματα.
Υπάρχει και σελίδα εθελοντών και εθελοντικών δράσεων (2 για 2010, 0 για το 2011) στις οποίες αφαίρεσαν ξερά κλαδιά από το δάσος. Για να μην κάνω τον έξυπνο ρωτάω μήπως είναι παράνομο;
Εν κατακλείδι:
Η χώρα μας υποβαθμίζεται δασικά διότι η πρόληψη ασχολείται με γλαστρούλες γραφείων και η καταστολή δεν έχει σχέδιο.
Διαβάζοντας τα σήματα καπνού της Χίου ...
(*) Ο Χαράλαμπος Ζαφειρίου είναι Πιστοποιημένος Διαχειριστής Εκτάκτων Αναγκών από το ΙΝ. ΕΠ. της Σ.Δ.Δ.Α.
