Αρ.Πρωτ:170/30-10-2008
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Στις συναντήσεις που έχουμε πραγματοποιήσει έως και σήμερα αναφορικά με την εργασιακή μας τακτοποίηση έχετε εκφράσει την πρόθεσή σας να εισάγετε κριτήριο ορίου ύψους αναστήματος για τους συμμετέχοντες στην προκήρυξη. Βούλησή σας δε, όπως μας έχετε δηλώσει, είναι να θεσπίσετε όριο ύψους αντίστοιχο με εκείνο που προβλέπεται στο ΠΔ 19/2006 «Κανονισμός Κατάταξης στο Πυροσβεστικό Σώμα Δοκίμων Πυροσβεστών και άλλες διατάξεις» για την κατάταξη των Δοκίμων Πυροσβεστών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 1 του ανωτέρω ΠΔ «Οι υποψήφιοι σε διαγωνισμό, που προκηρύσσεται στο Πυροσβεστικό Σώμα για κατάταξη Δοκίμων Πυροσβεστών Γενικών Υπηρεσιών […] πρέπει να έχουν ανάστημα χωρίς υποδήματα οι άνδρες τουλάχιστον 1,70μ. και οι γυναίκες τουλάχιστον 1,65μ».
Η ενδεχόμενη θέσπιση ενός τέτοιου είδους κριτηρίου θα οδηγήσει, όπως επανειλημμένως σας έχουμε επισημάνει, σε αδικαιολόγητο αποκλεισμό από την προκήρυξη ενός μεγάλου αριθμού συναδέλφων μας, οι οποίοι καίτοι δεν πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια ύψους, απασχολούνται ευδοκίμως στα καθήκοντα της πυρόσβεσης –διάσωσης επί πολλά έτη (πολλοί δε εξ αυτών άνω της δεκαετίας).
Σύμφωνα με την αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος) «οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου». Με τη διάταξη αυτή καθιερώνεται νομικός κανόνας, ο οποίος επιβάλλει την ομοιόμορφη μεταχείριση των προσώπων που βρίσκονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες και ο οποίος δεσμεύει τα όργανα της πολιτείας και ειδικότερα τόσο τον κοινό νομοθέτη όσο και τη Διοίκηση. Αποκλίσεις από τους ορισμούς της αρχής της ισότητας επιτρέπονται μόνο για αντικειμενικούς λόγους, στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος.
Ειδικότερα δε, αναφορικά με το κριτήριο του ορίου ύψους στις προκηρύξεις θέσεων εργασίας στα Σώματα Ασφαλείας, η νομολογία έχει κρίνει ότι απόκλιση από την ανωτέρω συνταγματική αρχή μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο λόγω «συγκεκριμένων και σοβαρών (αποχρώντων) λόγων, που ανάγονται στη φύση ή τις συνθήκες ασκήσεως της συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας» (ίδετε υπ’ αρ. 1255/2007 ΔΕφΑθ Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΄NOMOS΄ και υπ’ αρ. 1256/2007 ΔΕφΑθ Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΄NOMOS΄, που έκριναν ως αυθαίρετη και μη συμβατή με την αρχή της ισότητας των δύο φύλλων την εξίσωση ανδρών και γυναικών αναφορικά με το θεσπιζόμενο κριτήριο ύψους αναστήματος τουλάχιστον 1.70 μ. στην προκήρυξη για την πρόσληψη ειδικών φρουρών) καθώς «και από τη φύση ή τις συνθήκες ασκήσεως της εργασίας και αν είναι απολύτως αναγκαία και πρόσφορη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού» (ίδετε υπ’ αρ. 88/2008 ΣτΕ, Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΄NOMOS΄ και υπ’ αρ. 75/2007 ΔΕφΑθ Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΄NOMOS΄ που έκριναν επί του ορίου ύψους αναστήματος στις προκηρύξεις για την πρόσληψη συνοριακών φυλάκων και ανδρών και γυναικών στις Σχολές Αξιωματικών και Αστυφυλάκων αντιστοίχως).
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του ΠΔ 210/1992, όπως αυτό τροποποιήθηκε με την παρ.1 άρθρ.3 ΠΔ 397/1998 Α 276 «Κανονισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας Πυροσβεστικού Σώματος» η αποστολή του Π.Σ. συνίσταται:
«α. Στην κατάσβεση των πυρκαγιών σε καιρό ειρήνης και πολέμου, στη λήψη και επιβολή προληπτικών μέτρων για την αποφυγή του κινδύνου από την επέκτασή τους στην παροχή βοήθειας για τη διάσωση αυτών που κινδυνεύουν από την πυρκαγιά.
β. Στην αντιμετώπιση τεχνολογικών ατυχημάτων και βιομηχανικών καταστροφών και στη διάσωση ατόμων και υλικών αγαθών που κινδυνεύουν από τις αιτίες αυτές.
γ. Στη λήψη και επιβολή προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων και ζημιών από τις θεομηνίες, πλημμύρες, καταρρεύσεις και λοιπές καταστροφές και την παροχή κάθε βοήθειας για τη διάσωση των προσώπων που κινδυνεύουν από αυτές.
δ. Στην περιφρούρηση και διαφύλαξη της περιουσίας που πυρπολήθηκε ή απειλήθηκε από τη φωτιά ή από άλλο κίνδυνο, μέχρι να παραδοθεί στην Αστυνομία ή στους κατόχους της.
ε. Στην παροχή επί τόπου πρώτων βοηθειών στους τραυματισθέντες από τα παρακάτω δυστυχήματα και την άμεση μεταφορά τους σε νοσοκομείο ή κλινική, εφόσον δεν υπάρχει άλλος πιο πρόσφορος τρόπος.
στ. Στην παροχή βοήθειας σε άτομα που εγκλωβίστηκαν σε ανελκυστήρες κτιρίων και τροχαία ατυχήματα.
ζ. Στην εκτέλεση κάθε άλλου καθήκοντος που απορρέει από άλλες διατάξεις και έχει σχέση με το πυροσβεστικό επάγγελμα καθώς και αυτού που αφορά τη συμβολή του Σώματος στην Πολιτική Σχεδίαση Έκτακτης Ανάγκης (Π.Σ.Ε.Α.).
η. "Στην ενίσχυση της Ελληνικής Αστυνομίας καθώς και των στρατιωτικών αρχών, εφόσον ζητηθεί για την αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών, που έχουν σχέση με την αποστολή του Πυροσβεστικού Σώματος, όπως αυτή περιγράφεται στο παρόν άρθρο" η περίπτωση δε (θ) καταργείται.
θ. Στην έκδοση Πυροσβεστικών Διατάξεων από τον Αρχηγό Πυροσβεστικού Σώματος και τους Διοικητές Περιφερειακών Διοικήσεων για τη ρύθμιση θεμάτων πυροπροστασίας και ιδιαίτερα για θέματα που αναφέρονται στη λήψη μέτρων πρόληψης πυρκαγιών από τους υπεύθυνους των βιομηχανικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων, συγκοινωνιακών και λιμενικών εγκαταστάσεων, σταθμών αυτοκινήτων και πρατηρίων υγρών καυσίμων, κάθε είδους επιχειρήσεων, καταστημάτων, πολυορόφων ή μη οικοδομημάτων, αποθηκών, υποστέγων ή ακάλυπτων χώρων που περιέχουν εύφλεκτες ουσίες, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, Θεραπευτηρίων, κέντρων γενικά δημοσίων θεαμάτων, διασκέδασης ή συγκέντρωσης του κοινού, ξενοδοχείων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και γενικά εκεί όπου υπάρχει κίνδυνος από συνωστισμό ή πυρκαγιά. Με Πυροσβεστικές Διατάξεις ρυθμίζεται και η πυροπροστασία των δημοσίων γενικά χώρων, σύμφωνα με το Ν. 616/1977 "περί εκδόσεων Πυροσβεστικών Διατάξεων" (Α` 166).
ι. Στην υπόδειξη, επιβολή και έλεγχο προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, όπως προβλέπεται από την νομοθεσία που ισχύει.
ια. Στην ποινική δίωξη των πταισμάτων που προβλέπονται από το άρθρο 433 του Ποινικού Κώδικα και τη διενέργεια προανακρίσεων για τα εγκλήματα εμπρησμού που αναφέρονται στα άρθρα 264, 266 και 267 του Ποινικού Κώδικα.
ιβ. Στην εκπαίδευση και ενημέρωση του προσωπικού βιομηχανικών βιοτεχνικών, άλλων επιχειρήσεων, νοσηλευτικών ιδρυμάτων, σχολείων κ.λπ., καθώς και του κοινού σε θέματα άμεσης αντιμετώπισης πυρκαγιών και τρόπου πρόληψης αυτών, εφόσον αυτό ζητηθεί.
ιγ. Στην εκπόνηση, σύνταξη και εφαρμογή σχεδίων πρόληψης και αντιμετώπισης μετάλλων πυρκαγιών ή άλλων καταστροφών σε συνεργασία και με άλλες δημόσιες ή δημοτικές αρχές, εφόσον χρειάζεται».
Από την καταγραφή των ανωτέρω αρμοδιοτήτων του Π.Σ. και των αντίστοιχων καθηκόντων των πυροσβεστών δεν προκύπτει ότι για την εκπλήρωση της αποστολής των υπηρεσιών αυτών απαιτείται η ανάπτυξη δραστηριοτήτων και η εκτέλεση πράξεων, για τις οποίες το στοιχείο της σωματικής διαπλάσεως του ύψους είναι αναγκαίο και ουσιώδες.
Δεν συντρέχει, επομένως, κανένας αντικειμενικός λόγος που να τεκμηριώνει ελάχιστο ύψος αναστήματος των υποψηφίων ως κριτήριο της σωματικής τους δυνάμεως και κατά συνεκδοχή ως κριτήριο της καταλληλότητας τους ως πυροσβεστών.
Πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που η προκειμένη προκήρυξη δεν θα απευθύνεται σε άνδρες και γυναίκες που δεν έχουν δοκιμαστεί ποτέ στη φύση και τις συνθήκες των προκηρυσσόμενων θέσεων εργασίας, τουναντίον θα απευθύνεται σε εκείνους που επί πολλά έτη έχουν εκπληρώσει με επιτυχία τα καθήκοντα της πυρόσβεσης-διάσωσης κι έχουν ανταποκριθεί πλήρως στις συνθήκες άσκησης του επαγγέλματος. Το παράδοξο δε είναι ότι μέρος της προϋπηρεσίας αυτής (24μήνο ή 18μηνο) που έχει διανυθεί ευδοκίμως κι ανεξαρτήτως συγκεκριμένου ορίου αναστήματος θα αποτελέσει κριτήριο για τη συμμετοχή στην προκήρυξη!
Η ενδεχόμενη θέσπιση, συνεπώς, του προτεινόμενου από την πλευρά σας κριτηρίου ορίου ύψους συνιστά αδικαιολόγητη διάκριση εις βάρος εκείνων των υποψηφίων που δεν διαθέτουν το απαιτούμενο ανάστημα, καθώς η φύση της πυρόσβεσης-διάσωσης δεν απαιτεί την καθιέρωση ελαχίστου ορίου αναστήματος. Άλλωστε η έλλειψη αναστήματος δεν τους έχει εμποδίσει να υπηρετούν επί τόσα έτη το Π.Σ., υπό διαφορετικό εργασιακό καθεστώς αλλά πάντοτε κατά τρόπο αποτελεσματικό, στα ίδια καθήκοντα με εκείνα των θέσεων εργασίας που θα προκηρυχθούν.
Επιπροσθέτως, απόκλιση από τα ισχύοντα στο ΠΔ 19/2006 έχει ήδη εισαχθεί με το άρθρο 31 του Ν. 2800/2000, σύμφωνα με το οποίο «`Οποιος συμμετέχει ενεργά στην καταδίωξη ή σύλληψη δραστών σοβαρών εγκληματικών πράξεων ή σε αστυνομική επιχείρηση προς πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος ή σε επιχείρηση του Πυροσβεστικού Σώματος προς κατάσβεση πυρκαγιάς ή διάσωση κινδυνευόντων προσώπων, εκθέτοντας αποδεδειγμένα τη ζωή του σε κίνδυνο, εισάγεται καθ` υπέρβαση και χωρίς εξετάσεις, μετά από αίτησή του, στη Σχολή Αστυφυλάκων ή Πυροσβεστών, εφόσον διαθέτει τα προβλεπόμενα από τις οικείες διατάξεις προσόντα, πλην του αναστήματος».
Με την καθιέρωση της συγκεκριμένης διάταξης προκύπτει το παράδοξο να μην απαιτείται το κριτήριο του ύψους από όσους έχουν συμμετάσχει για μία και μόνο φορά σε επιχείρηση κατάσβεσης πυρκαγιάς και αντιθέτως να ζητείται από όλους εμάς, που αποδεδειγμένα έχουμε ανταποκριθεί με επιτυχία στα καθήκοντά μας επί τόσα πολλά έτη, να διαθέτουμε οι μεν άντρες ανάστημα 1.70 μ, οι δε γυναίκες 1.65μ.
Τούτο δε, τη στιγμή που σύμφωνα με επιστημονικές ανθρωπολογικές μελέτες το μέσο ανάστημα για τον αντρικό πληθυσμό της Ελλάδος όλων των ηλικιών ανέρχεται σε 1.67μ ενώ για το γυναικείο σε 1.55μ (Άρης Πουλιανός «Η προέλευση των Ελλήνων» εκδ. Βιβλιοθήκης της Ανθρωπολογικής Εταιρίας Ελλάδος Αρ. 11, σελ. 66).
Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι το κριτήριο ύψους για τις προσλήψεις τακτικού προσωπικού στο Πυροσβεστικό Σώμα δεν υφίσταται για τη μεγάλη πλειονότητα των χωρών της Ε.Ε. Σε χώρες όπως τη Σλοβενία, την Ολλανδία, τη Φιλανδία, την Αυστρία, τη Γερμανία, τη Τσεχία, τη Νορβηγία, την Ισπανία κλπ δεν έχει θεσπισθεί ανάλογο κριτήριο. Κατώτατο όριο ύψους τίθεται μόνο στη Γαλλία (1, 60 μ. με δυνατότητα απόκλισης έως και 3 εκ.), στην Ιταλία (1, 65 μ.) και στην Κύπρο (1.65μ).
Επιπροσθέτως, σε άλλα σώματα ασφαλείας, στα οποία ο βαθμός και η φύση δυσκολίας άσκησης των καθηκόντων προσομοιάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό με τα αντίστοιχα δικά μας, το απαιτούμενο όριο ύψους είναι μικρότερο του προτεινόμενου από την πλευρά σας 1.70 μ για τους άνδρες και 1.65 μ για τις γυναίκες. Πρόσφατη προκήρυξη για επαγγελματίες οπλίτες (υπ’ αρ. Φ. 415.15/43/851446/48/19-08-2008) θεσπίζει ως αντίστοιχο όριο τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες το 1.65 μ.
Από τα παραπάνω προκύπτει ευθέως ότι η άσκηση των πυροσβεστικών καθηκόντων δεν συνδέεται ούτε εξαρτάται από την ύπαρξη συγκεκριμένου ορίου αναστήματος. Το ύψος δεν επιδρά ούτε στην αξιολόγηση της δυνατότητας απόδοσης ενός πυροσβέστη ούτε όμως και στην ικανότητά του να εκπληρώνει τα καθήκοντά του. Διαφορετικά, αν όντως στην πράξη συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε πώς εξηγείται το γεγονός ότι επί πολλά έτη άνδρες με ανάστημα κάτω του 1.70 μ και γυναίκες κάτω του 1.65μ ανταποκρίνονται με επιτυχία στα απαιτητικά καθήκοντα της πυρόσβεσης-διάσωσης; Οι ίδιοι δηλαδή άνθρωποι κρίνονται ικανοί για πυροσβέστες ως συμβασιούχοι και ανίκανοι ως τακτικό προσωπικό;
O ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Παπαντωνης Κων/νος
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Φαραντάκης Αλέξανδρος
Σ.Δ.: Κατόπιν αιτήματος της ΠΟΣΠΥΔ, οι Νομικοί μας Σύμβουλοι συνέταξαν το παραπάνω υπόμνημα προς τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Παυλόπουλο σχετικά με το κριτήριο ύψος που ο τελευταίος θέλει να βάλει στην προκήρυξη.
Η διαχειρίστρια του blog