Οσο περνούν οι ημέρες και προστίθενται καθημερινά νέες περιοχές στον χάρτη των καμένων δασικών εκτάσεων, γίνεται ολοένα πιο επιτακτική η ανάγκη να μη συγκαλυφθούν τα λάθη και οι παραλείψεις των αρμοδίων. Ο λανθασμένος σχεδιασμός των επιχειρήσεων κατάσβεσης των πυρκαϊών, η κακή εκτίμηση του κινδύνου, οι σοβαρές ελλείψεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σε προσωπικό και υποδομές, το πεσμένο ηθικό και η σωματική κούραση των πυροσβεστών έθαψαν στις στάχτες τον δασικό πλούτο της χώρας. Αλλά στις φλόγες παίζεται και το προεκλογικό παιχνίδι των υποψηφίων βουλευτών, οι οποίοι σε... ανοιχτή ακρόαση με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, την Πυροσβεστική, αλλά και τους υπουργούς Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης, πιέζουν ώστε με την πρώτη σπίθα που θα ανάψει στην εκλογική τους περιφέρεια να καταφθάσουν και τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης. Στάχτη και μπούρμπερη η υπόλοιπη χώρα, που εκείνη την ώρα μπορεί να απειλείται σοβαρά. Αρκεί να μην κινδυνεύσουν οι περιουσίες των ψηφοφόρων.
1. Παιχνίδια στα... αποκαΐδια
Η προεκλογική εκστρατεία των πολιτευτών δεν μπορεί να... απειλείται από μια πυρκαϊά. Ετσι, εκτός από τις δασικές εκτάσεις, «φωτιά» παίρνουν και οι τηλεφωνικές γραμμές στα γραφεία των υπουργών κκ. Β. Πολύδωρα και Πρ. Παυλόπουλου, καθώς και του αρχηγού της Πυροσβεστικής κ. Α. Κόη και του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας κ. Π. Φούρλα. Οι υποψήφιοι και εν ενεργεία βουλευτές «ενοχλούν» με πιεστικό τρόπο τους αρμοδίους της ΓΓΠΠ. Οι υπουργοί όμως απευθύνονται στους ομολόγους τους και στον κ. Κόη. Ζητούν επιτακτικά την ενίσχυση των εναέριων και επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, «λες και τα αεροσκάφη ή τα πυροσβεστικά οχήματα είναι παιχνιδάκια που μπορείς να τα μετακινείς όποτε και όπως θέλεις» λέει χαρακτηριστικά μιλώντας προς «Το Βήμα» στέλεχος του κρατικού μηχανισμού που εμπλέκεται στην κατάσβεση των πυρκαϊών. Ετσι, η πίεση που ασκείται σε αυτούς που θα έπρεπε να οργανώνουν τις επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης καταντάει διαλυτική.
2. Εσφαλμένες κινήσεις, λάθος προτεραιότητες
Η διασπορά δυνάμεων στις κατά τόπους πυροσβεστικές υπηρεσίες, πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, πρέπει να γίνεται με βάση τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Κακός σχεδιασμός μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω. Στην Πάρνηθα υπήρξε λανθασμένη αξιολόγηση της κατάστασης. Εκτός από το γεγονός ότι η φωτιά κατέκαιε επί ώρες στην περιοχή των Δερβενοχωρίων χωρίς να αξιολογηθεί ο κίνδυνος επέκτασής της, υπήρξε και ένα ακόμη σοβαρό σφάλμα. Δεν έδωσαν προτεραιότητα στην κατάσβεση της πυρκαϊάς στο ελατοδάσος, όπως λέει χαρακτηριστικά ο ερευνητής στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης κ. Π. Κωνσταντινίδης.
3. Καμία αντιπυρική πρόληψη
Η πολυδιάσπαση των μηχανισμών πρόληψης κατά την αντιπυρική περίοδο έχει αποτέλεσμα να μην υπάρχει αντιπυρική «ασπίδα». Αλλο υπουργείο (Αγροτικής Ανάπτυξης) είναι αρμόδιο για τον προγραμματισμό και την εκτέλεση των έργων και άλλο (Εσωτερικών) για την κάλυψη των αναγκών των δασικών υπηρεσιών σε προσωπικό. Επιπλέον, τα χρήματα που δίδονται για την πρόληψη στους δήμους και στις κοινότητες από το υπουργείο Εσωτερικών δαπανώνται σε έργα προεκλογικού χαρακτήρα. Στις πρόσφατες πυρκαϊές οι οδηγοί των υδροφόρων συχνά δυσκολεύονταν να προσεγγίσουν τις εστίες της φωτιάς, καθώς δεν υπήρξε μέριμνα από τις αρμόδιες υπηρεσίες για τη διάνοιξη δρόμων πρόσβασης.
4. Ελλείψεις σε μέσα και προσωπικό
Τέσσερις χιλιάδες οργανικές θέσεις - δηλαδή το 1/3 της δύναμης των μάχιμων πυροσβεστών - είναι κενές, με συνέπεια κάθε πυροσβέστης να κάνει δουλειά για τρεις. Ο στόλος τον οχημάτων που διαθέτει η Πυροσβεστική - περίπου 2.500 οχήματα, εκ των οποίων 1.500 υδροφόρες - όπως υποστηρίζουν οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των πυροσβεστών, δεν είναι επαρκής όταν ξεπηδούν η μία φωτιά μετά την άλλη.
5. «Γυμνοί» στις φλόγες
Με μακό μπλουζάκι και κράνος εργοταξίου καλούνται οι εποχικοί δασοπυροσβέστες να δώσουν μάχη με τις φλόγες. Ο βασικός εξοπλισμός που θα έπρεπε να έχουν μένει στα χαρτιά: ειδικά κράνη, προστατευτικά γυαλιά και γάντια, μάσκες, αντιπυρικά τζάκετ και κουβέρτες, ειδικές στολές. Εφόδια που δεν είχαν οι τρεις εποχικοί δασοπυροσβέστες που έχασαν τη ζωή τους στο Ρέθυμνο. Παράλληλα, ο αγώνας που δίνουν επί πολλές ημέρες οι πυροσβέστες, χωρίς ανάπαυση, τους καταπονεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να μην είναι τόσο αποτελεσματικοί όσο θα έπρεπε.